Deel 15: Werken voor SABIC in Riyadh/Saudi Arabia

Thema van de week: Reflecties

Week: 10 – 16 mei

Bij het verhaal van vorige week staat een foto van Ed, zittend midden op het “Chop Chop Square” in Old Riyadh, tijdens de “Prayertime” van 12 uur. Helemaal alleen zit hij daar op het plein voor zich uit te kijken en na het maken van de foto vraag ik hem waar hij aan denkt: “Just thinking about life here in Riyadh”. Natuurlijk komt hij daar op dat moment niet mee weg en als ik de foto deze week bekijk, inspireert mij dat om terug te kijken op mijn eerste 5 maanden in het Kingdom.

Een van de verrassingen is dat diverse medewerkers, die overwegen om in het Kingdom aan de slag te gaan, mij bellen of bezoeken en vragen naar mijn ervaringen en adviezen. Verrassend dat je nu al wordt gevraagd als ervaringsdeskundige met betrekking tot werken in dit land. Daarnaast zijn er natuurlijk de geïnteresseerden die willen weten hoe je “overeind” blijft.

Na bijna vijf maanden ervaring kan ik zeggen dat drie zaken van groot belang zijn:
Boven aan het lijstje staat: “Draagvlak bij je gezin”. Het behoeft geen betoog dat het gezin in dit proces een belangrijke rol speelt. Wel of niet (mee)gaan heeft voor alle betrokkenen een grote impact en is de basis voor het besluit. Als je echtgenote en kinderen, om welke reden dan ook niet mee gaan, is het van groot belang dat ze jouw verblijf in het buitenland steunen én dat er rust is aan het thuisfront. Spelen er allerlei zaken waarvan je denkt dat je daarbij moet zijn, dan kan ik me voorstellen dat het wat onrustig wordt van binnen.

Het tweede element dat niet onderschat mag worden is het “Fysieke aspect”.
Je ritme verandert vanaf het begin, want je dag wordt bepaald door de formele vaste (!) werktijden bij SABIC in Riyadh welke tussen 7.30 en 16.00 liggen; wat betekent dat iets voor half zeven de wekker gaat. Dat valt niet mee elke ochtend, want voor mij is dat eigenlijk een beetje te vroeg; dus dan maar om ongeveer 23.00 uur naar bed, opdat het aantal uren rust in elk geval redelijk is. Ontbijt rond 6.45 uur en omdat er vanaf 12.00 uur kan worden geluncht, moet je een lange periode overbruggen.
Dan is er natuurlijk de temperatuur, welke afgelopen week naar 40 graden begint op te lopen en hoewel daar overdag op kantoor niets van te merken is, komt er buiten een warme deken over je heen. ’s Avonds even lekker buiten zitten is er eigenlijk niet bij, want tussen 6 en 7 is het donker.
Bewegen doe je ook al minder; in het SABIC gebouw gaat bijna alles met de lift, alleen als het maximaal drie etages betreft neem ik de trap. Inderdaad, dat mag wat meer. Fietsen en het dagelijkse rondje met Quincy zijn er niet bij; dus is het af en toe een beetje wandelen over de compound; wat bij de huidige temperatuur ook beperkt is; dan toch maar enkele keren per week naar de fitness om te spinnen; te rekken en te strekken
Tenslotte is er het eten. De kwaliteit is prima en ook de variatie ruimschoots aanwezig; maar het wijkt natuurlijk toch af van wat je bent gewend en dus heb je op enig moment behoefte aan de vertrouwde “kost-van-thuis”. Dat geldt zowel voor het warme eten; als voor de boterham met beleg. De kaas is alleen jong en light; wat oudere en pittige kaas is niet te krijgen; dus soms maar eens overgeschakeld naar een stukje camembert. Het is een beetje zoals tijdens de vakantie; na 14 dagen buitenlandse kost wil je wel weer een ”Hollands” eten. Dat gaat dus even niet.

Tenslotte is er het “Mentale aspect”.
Hoe ga je om met al deze veranderende omstandigheden? Kun je je aanpassen aan de plaatselijke gebruiken? Blijft je energie op peil en heb je zin om dingen te doen? Het is lang niet altijd makkelijk, want er gaat vrijwel niets zoals je dat thuis of bij SABIC in Nederland gewend bent. Zoals reeds gezegd, het ritme en het eten zijn anders; de wijze waarop men werkt verschilt; wat men daarbij wel en niet belangrijk vindt, wijkt af; de wijze waarop er wordt gecommuniceerd, is niet wat je gewend bent; de support van je secretaresse valt weg en je moet zelf alle afspraken; dienstreizen e.d. gaan regelen; vaak weet je niet welke informatie beschikbaar is; onbekendheid met de historie van de organisatie en natuurlijk het feit dat je toch een buitenstaander bent in deze omgeving etc.
In eerste instantie is je emotie vrijwel steeds dat het “bij ons” toch allemaal beter is; in veranderende omstandigheden een bekende gedachte. Om mentaal overeind te blijven is één principe zeer belangrijk; betrek datgene wat je ervaart niet op jezelf; vaak zijn het culturele aspecten welke de gang van zaken en het gedrag van de Saudi’s bepalen.

Belangrijk is ook dat je snel contact legt met een aantal “gelijk gestemden”; dat je met hen je verwondering deelt; je ergernissen bespreekt; reflecteert op je ervaringen en samen durf te lachen om de wellicht doordachte, goed bedoelde, maar niet het juiste effect sorterende benadering.
Waak ook voor evenwicht tussen je werk en je private life. “Blijven werken” is een valkuil; ook al omdat de kantooruren beperkt zijn en je veel moet ontdekken. Ontspanning zoeken; samen met je vrienden de omgeving; de stad en het land verkennen en genieten van de nieuwe indrukken geven energie; maar je kunt niet elke avond met elkaar koffie drinken en dus zijn er ook veel momenten dat je alleen bent. Iets wat je niet moet onderschatten.

Verder is plannen en organiseren van groot belang is. Je moet in feite alles zelf doen en dat is voor mij toch even wennen. (“Wie lacht daar?”) De was; de afwas en boodschappen doen; eten koken; bankzaken; telefoon; reizen; taxi’s; rijbewijs en visa regelen etc. Niet zelden moet je veel follow up geven en checken of zaken kloppen; of het echt wel is geregeld en soms voelt het zelfs wel een beetje gênant om alweer ergens achteraan te gaan. De cultuur is echter zodanig dat men daar ogenschijnlijk geen probleem mee heeft. Als er dan tegenslagen zijn, en zaken lopen niet zoals je dat gewend bent, moet je ook nog een beetje stressbestendig zijn.

Ik pretendeer overigens niet optimaal te beschikken over alle bovenstaande eigenschappen, maar wil aangeven wat er zoal komt kijken bij een verblijf in dit land.

Tenslotte is mijn advies “Vraag je serieus af of je dit wilt meemaken en volg je gevoel” Als je “ja” zegt en je gaat de uitdaging aan, denk dan aan de uitdrukking welke veel coaches in de sportwereld gebruiken om hun sporters op het gemak te stellen. “Probeer vooral te genieten”. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want soms valt er niet veel te genieten, maar probeer toch de fun te blijven zien en relativeer vooral je eigen rol.

Nog even iets heel anders. Afgelopen week krijgen alle HR-medewerkers een uitnodiging voor een koffie-half-uurtje op woensdagochtend om 7.30 uur! Onze manager, Abdullah, geeft aan dat hij dit introduceert om elkaar informeel te ontmoeten en het teamgevoel te versterken. Teambuilding is in Saudi Arabia geen gangbaar begrip; het werken aan de ontwikkeling van teams iets wat weinig gebeurd en ook de samenstelling van teams heeft nog nauwelijks aandacht. Het is een prima initiatief met een goede opkomst; natuurlijk komen er om 7.30 uur al zoetigheden op tafel en die vinden gretig aftrek. Het gesprek gaat over de Arabische “Marktplaats” en kennelijk heeft iemand in dit land de moed gehad om daar een kilo hasj aan te bieden. Er wordt naar mij gekeken, niet dat ik dit op “Marktplaats” zou hebben gezet, maar “alle Hollanders roken toch hasj en je kunt het toch overal krijgen”. Als ik zeg nimmer hasj te hebben gerookt, is de “hoon” mijn deel. Een Hollander die geen hasj heeft gerookt? Dat is hetzelfde als een Arabier die nooit in de woestijn is geweest. Over imago gesproken. Het is toch gezellig en wordt vervolgd.

De aangekondigde reis naar Jubail over de Succession Planning wordt verschoven naar zondag; toch stap ik op het vliegtuig om dan maar eens te praten over de integratie van twee afdelingen. Dat blijkt zeer leerzaam, want Saudi’s hebben toch andere ideeën over veranderen dan “wij”. Hoewel de omstandigheden in mijn ogen ideaal zijn, voor wat wij zouden noemen een “participatieve aanpak”, (geen urgente omstandigheden; iedereen behoudt zijn baan; blijft zelfs in grote lijnen hetzelfde werk doen; overzichtelijke afdelingen, met uitstekend opgeleide medewerkers) wijkt de Saudische aanpak sterk af. Dan blijkt dat er sprake is van een sterke top down benadering; onzekerheidsvermijding; grote machtsafstand en je ervaart veel push om snel dingen te doen. Veel tegenstellingen tussen de Nederlandse / Westerse en Saudische cultuur komen hier aan het licht. Heb je interesse om meer over deze tegenstellingen te lezen, dan is het boek van Geert Hofstede “Allemaal Andersdenkenden” zeker de moeite waard.

Tot slot. Dit weekend is Wil Bleser op bezoek; hij reist elke 14 dagen op en neer tussen Sittard en Riyadh in het kader van een IT / Finance project. Al pratende blijkt dat bovenstaande elementen ook bij dit ritme van groot belang zijn. Wil dank voor je bezoek en veel sterkte met het reizen.

Deze keer geen verhaal gerelateerde foto’s maar “just some photo’s of the compound”