Deel 49: Werken voor SABIC in Riyadh /Saudi Arabia

Week: 8 - 22 mei


Thema: Lesjes Bahreinse cultuur

Alvorens verder in te gaan op de bezienswaardigheden in Bahrein wil ik Wil Louwers danken voor zijn aanvulling op de vorige aflevering. Mijn dank Wil en een goed voorbeeld doet vaak volgen. Dus als iemand een aanvulling wil schrijven: “Feel Free”. Voor hen die de reactie van Wil niet hebben gelezen hier enkele zinnen, maar je kunt natuurlijk ook voor zijn volledige reactie gaan naar: “Weekendje Bahrein / Aflevering 48”
“…………………. Wat me meteen te binnen schoot, was het eerste kinderverhaaltje wat ik naar mijn (toen) kleuterkinderen stuurde. Dat ging over kabouters op het "Eiland in de zon" die een brug gingen bouwen naar de kabouters aan de overkant. Toen ze aan de overkant kwamen, waren ze zeer teleurgesteld over het leven daar, ze keerden terug naar hun eiland en braken de brug af. Mijn zus heeft later van mijn brieven een kinderboek gemaakt, en vond mijn oplossing te rigoureus, en in het boek hangt nu een groot slot op de brug.………………………………………………………………. Wat betreft de plannen voor een nieuwe brug kan ik zeggen, dat de eerste plannen voor de Causeway dateren uit 1951. Dertig jaar later zijn wij gestart, overigens naar mijn informatie, bijna volledig gefinancierd door Saoedi Arabië. De plannen voor de nieuwe brug zijn al meer dan tien jaar oud, de banden tussen Bahrein en Qatar zijn niet zo vriendschappelijk als het lijkt …………………………………. Dus als je het mij vraagt blijft de nieuwe brug een sprookje (uit Duizend-en-een-nacht). …………………………”

Terug naar de ervaringen op Bahrein. Olie is een van de belangrijkste inkomstenbronnen en bij het doorkruisen van het eiland rijden we door olievelden langs kilometerslange pijpleidingen (“That is not possible in Saudi Arabia” aldus mijn gids Abdulaziz), welke vervolgens in een bebouwde omgeving niet zelden bijna door voor- of achtertuinen lopen. Sinds 1932 wordt hier olie gewonnen en Abdulaziz is er rotsvast van overtuigd dat dit nog tientallen jaren zal doorgaan. Steekt hij hier de kop in het alom aanwezige zand? Plotseling staan we voor het “Oil Museum”. Het gebouw is, zeker voor Arabische begrippen, zowel van buiten als van binnen erg sober. Enkele boortorens op schaal; enkele vitrines met fossielen en veel vergeelde foto’s van VIPs die de oliewinning op gang hebben gebracht of gestimuleerd. Kortom teleurstellend als je bedenkt wat het belang van deze industrie is.
De plek heeft echter wel grote historische betekenis, want pal naast het museum werd 82 jaar geleden de eerste olie naar boven gepompt. Staande naast de herdenkingsplaquette probeer ik me voor te stellen hoe dit moet zijn geweest. Misschien wat vervuilend, maar zeker een exciting moment voor de pioniers.

Onderweg hebben we zicht op wat ooit, met 80.000 graven, het grootste kerkhof ter wereld was. Het blijft bij kijken van een afstandje, want een Islamitisch kerkhof is niet toegankelijk voor niet Moslims. Ten gevolge van bebouwingen is dit aantal inmiddels geslonken naar zo’n 10.000. In het “National Museum” vind je een interessante weergave van de opbouw van een graf. Vroeger werd een stenen bak gemetseld en bedekt met een kleilaag. Inmiddels is de wijze van begraven iets gewijzigd en delft men graven. De overledene wordt op de rechter zij in het graf gelegd, met het gezicht naar Mekka; vervolgens wordt het graf met stenen bedekt en afgewerkt met een kleilaag. De graven zijn allemaal hetzelfde en hebben geen herkenningsteken; dus geen rangen en standen op het kerkhof, alleen de berg van de royals is hoger dan gemiddeld. Ik ben wat verrast dat er totaal geen herkenningspunten zijn op een graf en Abdulaziz kijkt me verbaasd aan “Why?”. Zijn antwoord is nogal rationeel en komt erop neer dat de overledene daar weinig aan heeft. “Maar wellicht een bron van steun en herkenning voor de nabestaanden?” “Die kunnen naar de begraafplaats komen en bidden, we doen dat overigens niet alleen voor onze naasten maar voor alle overledenen”. Zo krijg je “gratis” lesjes in cultuur.

Van de begraafplaats naar de Al-Fateh Grand Mosque in Manamah, is niet zo’n grote stap. Deze moskee staat open voor toeristen en Ramesh; een vrijwilliger en oorspronkelijk afkomstig uit Oezbekistan; is mijn personal guide. Het is met 7000 plaatsen de grootste van Bahrein; dames en heren bidden in dezelfde ruimte. Na Dubai en Muscat is het de derde moskee welke ik bezoek; het zijn fraaie bouwwerken; het interieur laat veel licht door; zeer ruimtelijk en buiten tapijt en verlichting zijn er nauwelijks verfraaiingen. Ramesh licht de reden toe: niets je mag afleiden in het gesprek met Allah en tijdens het gebed wordt volledige concentratie gevraagd. Dit vertelt hebbende, stelt hij mij een zeer verrassende vraag “Waar denk je dat de dames plaats nemen?”

“Die zullen dan wel achter de heren plaats nemen” ”Exactly!” Kennelijk is de kans dat de heren worden afgeleid door de dames dus groter dan andersom, maar daar gaat de rondleiding niet over. Hij vervolgt zeer serieus met de toelichting over het belang van kennis van de Koran. Het is een gids voor je levenswijze en de samenvatting is zeer wel vergelijkbaar met de “10 geboden” uit de bijbel.

Nog enkele interessante wetenswaardigheden. Een nieuwtje voor mij is dat de dienst niet hoeft te worden geleid door een imam; kennelijk kan iedereen opstaan en dit doen. Of dit vaak gebeurt? Maar het is een optie.
Tenslotte. De oproep voor het gebed vanaf de minaret is altijd live; kan door iedereen worden gedaan en de aankondiging van het ochtendgebed (meestal rond een uur of 5) eindigt met de woorden: "Bidden is beter dan slapen". Ramesh maakt geen grapje; meent het serieus en geeft aan dat ieder zijn eigen afwegingen moet maken. Dus ook aan jou de keus.

Alvorens Abdulaziz en Pamran me naar het vliegveld brengen lunchen we nog even in een zeer authentieke coffeeshop. Zo noemt men dat nu eenmaal. Bij het betreden van de “zaak” zijn alle ogen meteen op ons gericht en lijkt het erop alsof iedereen wil helpen. De bestelling “Kahwah ma laban” wordt nog enkele keren door andere bezoekers herhaald. “With milk” voegt de een toe; “No sugar” roept de ander; voor mijn gevoel is het geen joken; men wil dat de gast goed wordt behandeld. Een toilet is er niet in deze horecagelegenheid; ik moet naar buiten en vijftig meter lopen, maar ook dan is er begeleiding. Kortom een weekend met veel gastvrijheid; al was de start even anders, maar dat lag niet aan de Bahreini’s (zie aflevering 48); weer diverse culturele lesjes gekregen; gezien dat Manamah weliswaar niet zo mondain is als Dubai, maar beslist booming. En de kabouters? Die zullen nog wel een tijdje het “Kingdom Bahrain” blijven verkiezen boven het “Kingdom” aan gene zijde.

Tenslotte. De laatste dagen wordt er regelmatig gediscussieerd onder de hier aanwezige Nederlanders over de mogelijke economische maatregelen. Ik voel me bij de nu ontstane situatie absoluut niet gemakkelijk. De mensen hier blijven zich tegenover mij zeer hoffelijk gedragen; hoewel zij tevens aangeven zich gekwetst te voelen en met hen de rest van de Moslimwereld. Laten we hopen dat de kwestie spoedig wordt opgelost, maar de kras op de relatie zal nog wel even zichtbaar blijven.

Feiten-van-de-week:
• Nogmaals dank aan hen die afgelopen week informeerden naar de toestand hier
• Nogmaals dank ook aan alle collega’s die mijn survey hebben ingevuld en waardevolle suggesties hebben gedaan voor mijn job in 2015.
• Weerpraatje: Terrasweer!
o Temperatuur: hele week al boven de 40 graden
o Gevoelstemperatuur: Lekker droog; alsof een hete luchtkanon in je nabijheid staat te blazen.
o Op dit moment 20.00 uur: 38 graadjes; gaat vannacht “zakken” naar 31.