Deel 29: Werken voor SABIC in Riyadh/Saudi Arabia

Thema van de week: Moskeebezoeken en Grensincidenten

Weken: 2 - 10 oktober

Op 2 oktober in de avonduren arriveren Rik en Eef voor een 14-daagse vakantie, waarbij we Riyadh; Dubai en Muscat, de hoofdstand van Oman, zullen gaan bezoeken. Drie zeer verschillende steden; het vaak onpeilbare Riyadh; het luxe Dubai en de smeltkroes Muscat. Hoe is het leven en de cultuur in deze steden en is de natuur in de omgeving van Muscat echt zo mooi als beschreven in de reisgidsen?

We hebben een ambitieus programma; dus gaan we de volgende ochtend meteen op pad en wel naar het “Bata–district”; de omgeving waar de stoffenhandelaren en de kleermakers zijn gevestigd, want beiden willen ook graag een paar nieuwe overhemden en een maatkostuum. Onze chauffeur heeft al afgestemd met zijn Indische vrienden dat we eraan komen; dus gaat alles van een leien dakje en aan het eind van de ochtend is de eerste “tick-in-the-box” binnen.

Rik en Eef zijn al snel verrast door de vriendelijkheid waarmee ze op alle locaties worden bejegend. Zo worden we bij de “Camel Souk”, meteen tegemoet getreden door enkele Soedanese herders. Door de taalbarrière verloopt dit contact moeizaam, maar als we in gesprek komen met een Saudi, die als hobby “Camels” heeft, verloopt de communicatie een stuk soepeler en nodigt hij ons uit om koffie te drinken. Echter, na een minuut of 10 verlaat hij de tent om te gaan bidden en laat ons alleen achter; zegt dat we vooral dadels moeten eten en koffie moeten drinken. “Weg-is-ie”!

Na enkele dagen Riyadh, vliegen we op zondag 6 oktober naar Dubai, waar we onderdompelen in de glitter en glamour van de Malls; “by night” de high tech aanschouwen van de “Dancing Fountains” en “oude tijden” ervaren als we, net als duizenden anderen, de “Creek” oversteken met een houten pontje voor een kwartje. (Zie aflevering 18 voor uitgebreid verhaal over Dubai)

Hoog op onze agenda staat het bezoek aan een moskee. Zowel in Dubai als in Muscat openen respectievelijk de “Jumeirah” en de “Grand Mosque” op een aantal ochtenden in de week hun deuren voor niet-Moslims. We grijpen de kans op beide plaatsen en het zijn indrukwekkende ontmoetingen. De moskee in Dubai is, in tegenstelling tot veel andere gebouwen, niet direct opvallend qua bouwstijl en het interieur is sober; de “Grand Mosque” daarentegen is een paradepaardje van Muscat. Een kolossaal gebouw (interieur 60 bij 70 meter) waarvan het wit marmer glinstert in de zon; met gemillimeterd gras in een prachtig aangelegde tuin en een interieur dat zich kan meten met de mooiste Italiaanse kerken. Je blijft foto’s maken, want na elke stap is er weer een nieuw perspectief en aan elk detail is gedacht.
In beide moskeeën is veel belangstelling van niet-Moslims en, verrassend, het zijn de vrouwen die de uitleg verzorgen. In Dubai voor een groep van ongeveer 100 belangstellenden; in Muscat hebben we het voorrecht om met z’n drieën uitleg te krijgen van twee Moslima’s en steeds zijn we vrij om overal foto’s van te maken. Het gaat over de overeenkomsten tussen Islam; Christendom en Jodendom; zoals de ene God die de wereld heeft geschapen; de geboden; oordeel aan het einde der tijden; het paradijs, maar natuurlijk ook over de 5 pilaren van de Islam:
1) Geloofsbelijdenis: er is één God / Allah en Mohammed is zijn profeet
2) Gebed: 5x daags bidden
3) Liefdadigheid: belasting voor armen en zieken
4) Vasten: Ramadan
5) Hadj: bedevaart
In beide gevallen is het zeker geen preek, waarin men probeert om ons te overtuigen; veelal gaat men uit van de vragen welke bij de bezoekers leven. Enkele voorbeelden.

De “Jumeirah” is gebouwd voor 1000 mannen (“Grand Mosque” in Muscat 6600) maar in deze ruimte kunnen toch niet zo veel mensen? Uitgangspunt is dat de mannen schouder aan schouder naast elkaar knielen, zo kunnen er duizend mensen in deze moskee, maar de symbolische betekenis van “schouder aan schouder” is veel groter. Men maakt duidelijk dat er eenheid is en zich niet uit elkaar wil laten drijven.

Waarom komen er in de moskee vooral mannen en waarom zijn de moskeeën voor vrouwen veel kleiner? Vrouwen zorgen in de Arabische wereld voor het gezin en daar deze vaak groot zijn (niet zelden 5 kinderen of meer), hoeven ze niet zo veel te bidden. De moslima’s in Muscat onderstrepen dat ze zich echt niet minder voelen dan de mannen en vrouwen zijn hier duidelijker aanwezig. We zien ze aan het werk in winkels; kantoren; achter het stuur; de kleding is zeker minder conservatief; in restaurants en musea zijn geen aparte ruimtes respectievelijk bezoekuren en meer dan gemiddelde studentes gaan naar universiteiten in het buitenland.

Waarom stellen niet meer moskeeën hun deuren open voor mensen van andere religies? Het antwoord is enerzijds principieel en anderzijds pragmatisch. In principe is het een gebedshuis en geen toeristische attractie. Meer praktisch van aard is de reden dat overal in de moskee mensen met hun aangezicht naar de grond gaan en dus moet de vloer schoon blijven.
Het zijn twee zeer welbestede culturele ochtendjes, met waardevolle ontmoetingen omdat op deze wijze mensen van diverse culturen en religies meer aan de weet komen over elkaars achtergronden.

Voordat we echter naar beide moskeeën gaan, hebben we nog wat zaken te regelen, namelijk de reis van Dubai naar Muscat. We willen graag met de bus om wat van het land te zien en kennis te maken met andere reizigers, maar via internet krijgen we geen reactie van de busmaatschappij; ook het hotel biedt geen soelaas en het personeel van het metrostation evenmin. Allemaal niet erg vertrouwenwekkend, maar toch gaan we, met onze beperkte informatie van de “Lonely Planet”, op zoek naar de “ONTC” (Organisation for National Transport of Oman) en het lukt! We vinden het onooglijke kantoortje en de eerste indruk bij binnenkomst is dat er nog iemand een plaatsje zoekt, maar bij enig doorvragen blijkt het de beheerder. Voor 55 Dirhan per persoon (€ 11) mogen we mee. Da's geen geld voor een afstand van ruim 450 kilometer met een luxe touringcar. Ik moet eerlijk bekennen dat deze duidelijkheid oplucht en ben benieuwd naar het reisgezelschap. Die ochtend (woensdag 9 oktober) zijn we rond 6.15 uur bij de bus en zien vervolgens Denen; Pakistani; Indiërs; een Egyptenaar; een Chinese dame en drie Limburgers instappen. Klaar voor een reis van een uur of zeven.

Aan de grens van de Verenigde Arabische Emiraten en Oman krijgen we controle van de douane; alle bagage moet worden uitgepakt en we staan, met onze koffers, pal in de zon aan een lange tafel. De eerste visitatie is raak. De Chinese dame moet vier van haar acht sloffen sigaretten inleveren en dat geeft heisa. Kennelijk is er geen behoefte om de rest nog te doorzoeken; alle koffers worden op een rij geplaatst en de drugshond komt voor een laatste inspectie, maar dat levert gelukkig geen vervelend resultaat op.
De buschauffeur wekt de indruk dat hij met de douaniers iets heeft geregeld en dat de in beslag genomen sigaretten mogen worden ingevoerd als de Chinese dame iemand bereid vindt om die van haar over te nemen. Of dat zo werkt? Ik zit in de bus in haar buurt en kennelijk heeft ze het idee dat haar sigaretten bij een niet-roker in veilige handen zijn. Ze vraagt of ik met haar mee wil gaan naar het douanekantoor en aarzel niet, want ik ben benieuwd hoe dit afloopt. Rik en Eef zijn bezorgder en waarschuwen me: “Pap, pas goed op”. Dank je boys!
Na enig papierwerk blijkt dat vier sloffen mogen worden ingevoerd en dat haar "Dutch friend" de overige sigaretten, zoals verwacht, niet krijgt. Zij start opnieuw de discussie en laat zien dat dit grapje haar geld kost, ondertussen maakt de chauffeur mij duidelijk dat hij wil vertrekken. Da’s mooi, eerst suggereren dat er wat te regelen valt en dan zeggen: “Ik vertrek”. Uiteindelijk kan ik haar overtuigen dat ze geen sigaretten terugkrijgt en met zachte drang gaat ze mee naar de bus. Toch krijg ik nog een “Thank you Sir”.
Op naar de volgende horde, “het visumkantoor”, waar ik nogal wat vragen krijg over mijn visum voor het Kingdom. Is het nieuwsgierigheid of is het functioneel? Feit is dat ik uiteindelijk 50 Dirhan moet betalen voor de stempel. Da’s vreemd. Rik en Eef betalen niets, de Denen en de Egyptenaar eveneens niets, maar mijn Chinese vriendin moet ook 50 Dirhan betalen. Zitten hier verbanden of is het toeval? Laten we het maar op het laatste houden.

Om een uur of drie bereiken we Muscat en na het inchecken, gaan we meteen op zoek naar een bureautje dat enkele trips kan organiseren. Dat is snel gevonden; een dame regelt de kaarten voor de “Hop on Hop off” bus en voor het verdere programma brengt ze ons in contact met de manager. Hij is momenteel niet op kantoor en biedt aan om over een uur, in de lobby van het hotel, de programma-wensen door te spreken. “That’s okay” en kijken elkaar aan van verbazing. We ontvangen hem in de lobby; hij informeert naar onze wensen; komt met een mooie brochure en doet enkele suggesties. Een medewerker van “Tour Oman” die je bezoekt, komt vragen wat je wilt en uitstapjes op maat gaat regelen. Waar maak je dat mee? Gezien het intensieve programma rekenen we wel op een “special price”. “Of course” en met drie high fives is het tijd voor een koud, alcoholhoudend biertje. De “Drie op reis” gaan volgende week verder.