Deel 56: Werken voor SABIC in Riyadh/Saudi Arabia
Door: Sjraar van Heijster
Blijf op de hoogte en volg Sjraar
22 Augustus 2014 | Saudi Arabië, Riyad
Week: 10 - 22 augustus
Thema: Van “Gangenstelsel” naar “Open Office”
Vanwege onderhoud ligt “Waarbenje.nu” enkele dagen plat en derhalve heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om een beetje langer na te denken over het thema voor deze aflevering. Dat komt goed uit, want de uitdaging wordt steeds groter omdat het “déja vu gevoel” langzaam begint te groeien. Toch heb ik wat gevonden. Wellicht dat de SABIC-volgers zich wat meer in het verhaal herkennen, maar hopelijk is het thema ook voor anderen de moeite waard. Oordeel zelf.
Mijn meest opzienbarende ervaring van afgelopen week is een bezoek aan de nieuwe benedenburen in het SABIC-kantoor; de “SBU Chemicals” (Strategic Business Unit = belangrijk onderdeel van de SABIC-organisatie). Een groot aantal medewerkers verhuist van verschillende verdiepingen naar de 13e etage. Op zich niets bijzonders, ware het niet dat het erop lijkt dat er een aanzet is gemaakt om van een “Gangenstelsel” te bewegen naar een meer “Open Office-achtige omgeving”. Ja, het klinkt allemaal erg aarzelend en voorzichtig, maar het is een waar experiment met veranderingen welke deels haaks staan op de Saudische cultuur.
Het “Head Office SABIC Riyadh” is tien jaar geleden gebouwd; heeft het uiterlijk van de “Arc de Triomphe” en omdat Riyadh vooral laagbouw heeft; er is immers ruimte genoeg; zie je het pompeuze gebouw vanuit de verte liggen. Het wordt middels, soms door militairen, bewaakte toegangen sterk afgeschermd van de omgeving; binnen de muren vind je een mooie tuin; natuurlijk veel parkeerplaatsen en een parkeergarage met een gereserveerde plek voor iedere (!) automobilist. De entree van het gebouw ziet er met zwart marmer; een grote receptie en een imposante kroonluchter vooral statig en voornaam uit. Als ik nog een kledingadvies zou mogen geven aan de guards van de receptie: ga in plaats van de beige overhemden; bruine broeken en petjes voor een originele Saudische thobe. Zwart-wit oogt kleurrijker.
Om de weg te vinden in het SABIC kantoor in Riyadh heb je even tijd nodig. De beide torens vormen elkaars spiegelbeeld. Het interieur is, met witte gangen en, veelal gesloten, lichtbruine deuren, overal sober. Alles lijkt op elkaar en oogt erg klinisch.
Om van de ene toren in de andere te komen, moet je soms flink naar beneden of naar boven om via de andere toren op de plek van bestemming te komen, want slechts enkele afdelingen in de top van het gebouw strekken zich uit over beide torens. Tijdens deze wandelingen kom je niet veel verfraaiingen tegen in de vorm van schilderijen of anderszins. Als er een schilderij hangt, heeft het weinig kleur; meestal betrekking op een voormalige koning; zijn auto’s of door hem geschreven brieven. Sfeer is wat anders. Gevolg van het ontbreken van de dames?
Op alle verdiepingen vind je aan de buitenring de grote kantoren en naarmate je functie van meer belang is, heb je meer kans op een kantoor in deze ring. Vervolgens bepaalt het functieniveau het aantal vierkante meters en het aantal ramen dat zicht geeft op de omgeving. Overigens is de inrichting qua stijl overal dezelfde en is, zeker voor Arabische begrippen, eenvoudig; ook als je tot de echte top behoort en EVP (Executive Vice President) bent. Hoewel managers over het algemeen nogal wat in de melk te brokkelen hebben, kunnen ze hierover niet beslissen. De plek; het aantal vierkante meters en ramen; plus de inrichting is bepaald en dat heb je te nemen. Regel is regel in het Kingdom. So be it!
Naarmate je rol minder belangrijk is, heb je een kleiner kantoor (ongeveer 12 vierkante meter) meer naar de binnenzijde van de verdieping. Je zit niet in het donker, maar om het daglicht te aanschouwen, moet je bij een collega gaan buurten. Dat doe ik dus soms even, maar krijg geen medelijden! Dan kent men nog de medewerkers die in feite geen kantoor hebben, maar een werkplek op de gang of met meerderen een ruimte moeten delen.
Het gebouw en de inrichting zeggen, net als bij je thuis, veel over de cultuur en in dit geval ook die van een land. Aan het statige en rijzige gebouw zou je de positie van SABIC binnen het Kingdom kunnen afleiden. Een groot en belangrijk bedrijf voor de staat als het om inkomsten en werkgelegenheid gaat. Werken bij SABIC betekent in het Kingdom vaker dat je een streepje voor hebt en gecombineerd met de “Arc de Triomphe-achtige” uitstraling, zou dat tot een beetje te veel zelfvertrouwen kunnen leiden. Het interieur voorkomt evenwel dat je gaat zweven en is niet direct een weergave van de Saudische cultuur welke vaak gepaard gaat met “hoogpolig en bling bling”. In het gebouw kom je kenmerken tegen als “hiërarchie”; “status”; “weinig transparant”; aspecten welke een duidelijke relatie hebben met de Saudische cultuur. Dat geldt ook voor het (vrijwel) ontbreken van de “vrouwelijke touch”.
Tot zover enkele aspecten over het in- en exterieur van het gebouw; nu de link naar de verhuizing van de “SBU Chemicals”. Een groot aantal medewerkers verhuist naar een omgeving met een “Open Office” karakter en daarmee loopt de SBU voorop binnen SABIC Riyadh. De primaire reden is om medewerkers fysiek dichter bij elkaar te brengen en op deze wijze tot betere communicatie te komen.
De medewerkers krijgen overigens een vaste werkplek. Saudi’s prefereren om op hun eigen kantoor, achter een gesloten deur; een weerspiegeling van “minder transparantie” in de Arabische cultuur; hun ding te doen. Dat is verleden tijd en heeft plaatsgemaakt voor meer zichtbaarheid. Niet iets waar men geheel voor open staat. Daar komt bij dat managers hun kantoren behouden, wat in mijn ogen niet bijdraagt aan meer transparantie en wellicht het gevoel voor hiërarchie versterkt. Of is deze benadering te veel gebaseerd op “Western Thinking”?
Kennelijk is de stap voor hen te groot om tussen de medewerkers aan het werk te gaan. Dat zou Saudische managers te veel een gevoel geven dat er geknabbeld wordt aan hun status en hiërarchische positie. Zo snel mogelijk in je carrière naar een managementpositie groeien, is een drijfveer van vrijwel elke, en zeker de beter geschoolde, medewerker. Hoe sneller hoe beter en status speelt daarbij een belangrijke rol.
“Eigen kantoor en uitzicht weg; minder vierkante meters en bovendien ook nog zicht op je doen en laten, dat maakt mijn positie te kwetsbaar en zijn te veel veranderingen in één keer”; zouden de gedachten kunnen zijn. Benieuwd wanneer de eerste manager uit zichzelf plaatsneemt in het “Open Office”. Ik gok dat ik dat niet meer zal meemaken in Riyadh.
Om de communicatie verder te faciliteren zijn er koffieautomaten geïnstalleerd; een novum. Je kunt dus zelf je koffie gaan halen en ik zag dit frequent gebeuren, maar daarnaast kun je nog steeds een beroep doen op de “Teaboy” voor bediening. De manager hoeft dus niet zijn kantoor uit te komen en de medewerker hoeft niet van zijn werkplek om voorzien te worden van een drankje. Over hiërarchie gesproken. Wellicht een compromis?
De conferentieruimtes zijn voorzien van grote ramen, waar je zonder enige hinder naar binnen kunt kijken. Elders hebben de vergaderruimtes geen enkele inkijk, omdat ze geen ramen hebben of omdat deze geblindeerd zijn. De nieuwe look voor dergelijke ruimtes is dus, uit een oogpunt van transparantie, een hele stap.
Ontegenzeggelijk zijn er, in vergelijking met de lange klinische gangen, een aantal stappen gezet. Vergelijk het echter niet met “Kantoor Sittard”, als je daarmee vertrouwd bent, want zo “open” is het (nog) niet. Muren en verdiepingen tussen medewerkers zijn geslecht, maar mijn Westerse achtergrond zegt dat er nieuwe “invisible” muren zijn gecreëerd tussen medewerkers en hun leidinggevenden. De sleutel tot succes ligt bij de laatste groep, maar wellicht is er toch nog wat meer nodig dan een nieuwe opstelling en inrichting. Ik ben echt benieuwd hoe het zal uitwerken. Gaan de managers hun kantoren meer verlaten of worden de kantoren echte glazen huisjes? Who knows? Feit is dat er iets beweegt. Zullen er meerdere afdelingen volgen?
Feiten van de week:
• Het is in de afgelopen weken echt hot in Riyadh met temperaturen van 45 - 47 graden. In de schaduw uiteraard! Met een beetje wind voelt het als een oven. Remedie? Afwachten; in een hoekje zitten en rustig blijven.
• Wanneer heeft het voor de laatste keer geregend? Maart? Men kent hier dus zeker niet een van de natste zomers.
Thema: Van “Gangenstelsel” naar “Open Office”
Vanwege onderhoud ligt “Waarbenje.nu” enkele dagen plat en derhalve heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om een beetje langer na te denken over het thema voor deze aflevering. Dat komt goed uit, want de uitdaging wordt steeds groter omdat het “déja vu gevoel” langzaam begint te groeien. Toch heb ik wat gevonden. Wellicht dat de SABIC-volgers zich wat meer in het verhaal herkennen, maar hopelijk is het thema ook voor anderen de moeite waard. Oordeel zelf.
Mijn meest opzienbarende ervaring van afgelopen week is een bezoek aan de nieuwe benedenburen in het SABIC-kantoor; de “SBU Chemicals” (Strategic Business Unit = belangrijk onderdeel van de SABIC-organisatie). Een groot aantal medewerkers verhuist van verschillende verdiepingen naar de 13e etage. Op zich niets bijzonders, ware het niet dat het erop lijkt dat er een aanzet is gemaakt om van een “Gangenstelsel” te bewegen naar een meer “Open Office-achtige omgeving”. Ja, het klinkt allemaal erg aarzelend en voorzichtig, maar het is een waar experiment met veranderingen welke deels haaks staan op de Saudische cultuur.
Het “Head Office SABIC Riyadh” is tien jaar geleden gebouwd; heeft het uiterlijk van de “Arc de Triomphe” en omdat Riyadh vooral laagbouw heeft; er is immers ruimte genoeg; zie je het pompeuze gebouw vanuit de verte liggen. Het wordt middels, soms door militairen, bewaakte toegangen sterk afgeschermd van de omgeving; binnen de muren vind je een mooie tuin; natuurlijk veel parkeerplaatsen en een parkeergarage met een gereserveerde plek voor iedere (!) automobilist. De entree van het gebouw ziet er met zwart marmer; een grote receptie en een imposante kroonluchter vooral statig en voornaam uit. Als ik nog een kledingadvies zou mogen geven aan de guards van de receptie: ga in plaats van de beige overhemden; bruine broeken en petjes voor een originele Saudische thobe. Zwart-wit oogt kleurrijker.
Om de weg te vinden in het SABIC kantoor in Riyadh heb je even tijd nodig. De beide torens vormen elkaars spiegelbeeld. Het interieur is, met witte gangen en, veelal gesloten, lichtbruine deuren, overal sober. Alles lijkt op elkaar en oogt erg klinisch.
Om van de ene toren in de andere te komen, moet je soms flink naar beneden of naar boven om via de andere toren op de plek van bestemming te komen, want slechts enkele afdelingen in de top van het gebouw strekken zich uit over beide torens. Tijdens deze wandelingen kom je niet veel verfraaiingen tegen in de vorm van schilderijen of anderszins. Als er een schilderij hangt, heeft het weinig kleur; meestal betrekking op een voormalige koning; zijn auto’s of door hem geschreven brieven. Sfeer is wat anders. Gevolg van het ontbreken van de dames?
Op alle verdiepingen vind je aan de buitenring de grote kantoren en naarmate je functie van meer belang is, heb je meer kans op een kantoor in deze ring. Vervolgens bepaalt het functieniveau het aantal vierkante meters en het aantal ramen dat zicht geeft op de omgeving. Overigens is de inrichting qua stijl overal dezelfde en is, zeker voor Arabische begrippen, eenvoudig; ook als je tot de echte top behoort en EVP (Executive Vice President) bent. Hoewel managers over het algemeen nogal wat in de melk te brokkelen hebben, kunnen ze hierover niet beslissen. De plek; het aantal vierkante meters en ramen; plus de inrichting is bepaald en dat heb je te nemen. Regel is regel in het Kingdom. So be it!
Naarmate je rol minder belangrijk is, heb je een kleiner kantoor (ongeveer 12 vierkante meter) meer naar de binnenzijde van de verdieping. Je zit niet in het donker, maar om het daglicht te aanschouwen, moet je bij een collega gaan buurten. Dat doe ik dus soms even, maar krijg geen medelijden! Dan kent men nog de medewerkers die in feite geen kantoor hebben, maar een werkplek op de gang of met meerderen een ruimte moeten delen.
Het gebouw en de inrichting zeggen, net als bij je thuis, veel over de cultuur en in dit geval ook die van een land. Aan het statige en rijzige gebouw zou je de positie van SABIC binnen het Kingdom kunnen afleiden. Een groot en belangrijk bedrijf voor de staat als het om inkomsten en werkgelegenheid gaat. Werken bij SABIC betekent in het Kingdom vaker dat je een streepje voor hebt en gecombineerd met de “Arc de Triomphe-achtige” uitstraling, zou dat tot een beetje te veel zelfvertrouwen kunnen leiden. Het interieur voorkomt evenwel dat je gaat zweven en is niet direct een weergave van de Saudische cultuur welke vaak gepaard gaat met “hoogpolig en bling bling”. In het gebouw kom je kenmerken tegen als “hiërarchie”; “status”; “weinig transparant”; aspecten welke een duidelijke relatie hebben met de Saudische cultuur. Dat geldt ook voor het (vrijwel) ontbreken van de “vrouwelijke touch”.
Tot zover enkele aspecten over het in- en exterieur van het gebouw; nu de link naar de verhuizing van de “SBU Chemicals”. Een groot aantal medewerkers verhuist naar een omgeving met een “Open Office” karakter en daarmee loopt de SBU voorop binnen SABIC Riyadh. De primaire reden is om medewerkers fysiek dichter bij elkaar te brengen en op deze wijze tot betere communicatie te komen.
De medewerkers krijgen overigens een vaste werkplek. Saudi’s prefereren om op hun eigen kantoor, achter een gesloten deur; een weerspiegeling van “minder transparantie” in de Arabische cultuur; hun ding te doen. Dat is verleden tijd en heeft plaatsgemaakt voor meer zichtbaarheid. Niet iets waar men geheel voor open staat. Daar komt bij dat managers hun kantoren behouden, wat in mijn ogen niet bijdraagt aan meer transparantie en wellicht het gevoel voor hiërarchie versterkt. Of is deze benadering te veel gebaseerd op “Western Thinking”?
Kennelijk is de stap voor hen te groot om tussen de medewerkers aan het werk te gaan. Dat zou Saudische managers te veel een gevoel geven dat er geknabbeld wordt aan hun status en hiërarchische positie. Zo snel mogelijk in je carrière naar een managementpositie groeien, is een drijfveer van vrijwel elke, en zeker de beter geschoolde, medewerker. Hoe sneller hoe beter en status speelt daarbij een belangrijke rol.
“Eigen kantoor en uitzicht weg; minder vierkante meters en bovendien ook nog zicht op je doen en laten, dat maakt mijn positie te kwetsbaar en zijn te veel veranderingen in één keer”; zouden de gedachten kunnen zijn. Benieuwd wanneer de eerste manager uit zichzelf plaatsneemt in het “Open Office”. Ik gok dat ik dat niet meer zal meemaken in Riyadh.
Om de communicatie verder te faciliteren zijn er koffieautomaten geïnstalleerd; een novum. Je kunt dus zelf je koffie gaan halen en ik zag dit frequent gebeuren, maar daarnaast kun je nog steeds een beroep doen op de “Teaboy” voor bediening. De manager hoeft dus niet zijn kantoor uit te komen en de medewerker hoeft niet van zijn werkplek om voorzien te worden van een drankje. Over hiërarchie gesproken. Wellicht een compromis?
De conferentieruimtes zijn voorzien van grote ramen, waar je zonder enige hinder naar binnen kunt kijken. Elders hebben de vergaderruimtes geen enkele inkijk, omdat ze geen ramen hebben of omdat deze geblindeerd zijn. De nieuwe look voor dergelijke ruimtes is dus, uit een oogpunt van transparantie, een hele stap.
Ontegenzeggelijk zijn er, in vergelijking met de lange klinische gangen, een aantal stappen gezet. Vergelijk het echter niet met “Kantoor Sittard”, als je daarmee vertrouwd bent, want zo “open” is het (nog) niet. Muren en verdiepingen tussen medewerkers zijn geslecht, maar mijn Westerse achtergrond zegt dat er nieuwe “invisible” muren zijn gecreëerd tussen medewerkers en hun leidinggevenden. De sleutel tot succes ligt bij de laatste groep, maar wellicht is er toch nog wat meer nodig dan een nieuwe opstelling en inrichting. Ik ben echt benieuwd hoe het zal uitwerken. Gaan de managers hun kantoren meer verlaten of worden de kantoren echte glazen huisjes? Who knows? Feit is dat er iets beweegt. Zullen er meerdere afdelingen volgen?
Feiten van de week:
• Het is in de afgelopen weken echt hot in Riyadh met temperaturen van 45 - 47 graden. In de schaduw uiteraard! Met een beetje wind voelt het als een oven. Remedie? Afwachten; in een hoekje zitten en rustig blijven.
• Wanneer heeft het voor de laatste keer geregend? Maart? Men kent hier dus zeker niet een van de natste zomers.
-
22 Augustus 2014 - 18:59
Carla:
Schat proficiat de 30.000 hits dik overschreden xxx -
22 Augustus 2014 - 20:29
Michiel:
Beste Sjraar, vanavond weer bijgelezen op je blogs. Mooie beschrijving van ons hoofdkantoor, zo zie je maar dat inspiratie heel dichtbij gevonden kan worden, alhoewel het uitstapje naar the edge ook tot de verbeelding spreekt. Blijf schrijven! Fijn weekend, Michiel -
22 Augustus 2014 - 23:35
Wilma:
Dag Sjraar,
Gefeliciteerd met je meer dan 30.000 hits! Ik heb niet veel ervaring met blogs maar dit is volgens mij wel een respectabel aantal. Volgende week ga ik Khaled ontmoeten. Ik zal toch eens proberen om een business trip naar KSA te regelen met hem. Ik wil het nu wel eens meemaken na al jouw beeldende verhalen. Ik vind dat je er na je terugkeer nog maar een poosje mee door moet gaan. De zaken beschrijven die je opvallen na terugkeer. Levert vast ook mooie observaties op en dan hoeven wij volgers niet cold turkey at te kicken -
22 Augustus 2014 - 23:40
Wilma:
Zie dat hij niet alle tekst heeft overgenomen. Laatste stukje ging over de temperatuurverschillen tussen Riyadh en Maastricht en dat er al weer spruitjes in de winkel liggen. Dan is de zomer toch echt voorbij. Ik hoop toch nog op mooi weer want mijn vakantie begint volgende week donderdag.
Groet Wilma -
23 Augustus 2014 - 12:08
Ingrid:
Wauw wat een revolutie daar bij de headoffice. Ik kan me voorstellen dat deze beweging bij sommige collega's wat gaat "schuren", maar dat is dan ook weer prima om het "vernislaagje" er vanaf te halen toch?
Wat ik trouwens by the way niet helemaal snap is je kledingadvies aan de guards bij de receptie. Nou heb ik nooit een echte styling adviseur ala Mike de Boer in je gezien, maar dit is toch wel een heel apart advies. Trek eens een witte thobe aan; dat oogt kleurrijker. Sinds wanneer is zwart/wit nou kleurrijk? Adviseer dan voor mijn part een roze thobe oid. Maar zwart/wit? Dan krijgen we in elke geval een echte revolutie!! Haha...
Groetjes, Ingrid -
23 Augustus 2014 - 23:02
Juni:
Sjraar, het regel is regel verhaal klinkt herhaaldelijk door in jouw blog. Dat klinkt als gezagsgetrouw. Toch zijn er voldoende voorbeelden van mensen die eenzijdig een afspraak wijzigen of met het grootste gemak deadlines overschrijden. Ook al is een regel iets anders dan een overeenkomst, het lijkt tegenstrijdig met elkaar. Kun je iets meer beschrijven hoe dat te verklaren is?
Juni vanuit Griekenland, waar dit blog ook gelezen wordt. -
23 Augustus 2014 - 23:02
Juni:
Sjraar, het regel is regel verhaal klinkt herhaaldelijk door in jouw blog. Dat klinkt als gezagsgetrouw. Toch zijn er voldoende voorbeelden van mensen die eenzijdig een afspraak wijzigen of met het grootste gemak deadlines overschrijden. Ook al is een regel iets anders dan een overeenkomst, het lijkt tegenstrijdig met elkaar. Kun je iets meer beschrijven hoe dat te verklaren is?
Juni vanuit Griekenland, waar dit blog ook gelezen wordt. -
24 Augustus 2014 - 08:42
Marlies:
Hallo Sjraar, gefeliciteerd met het behalen van de 30.000 hits, hartstikke mooi. Nou denk ik ook wel, dat iedereen die jouw blog eenmaal gevonden heeft, ook terug blijft komen dus ik vind het een strak plan wat Wilma voorstelt om nog even ermee door te gaan als je weer terug bent en wat komt dat moment trouwens snel dichterbij, kijk je er naar uit? Ik begin nu aan de 3e week FANAR+ workshops in Wilton en ik ben blij dat ik eind van de week weer in mijn eigen bedje lig, haha! Het is heel intensief hier, lange dagen, soms verhitte discussies maar er wordt ook veel gelachen. Onze Arabische collega's zijn soms onverwacht openhartig en dat zijn bijzondere momenten. Sommigen zijn soms zelfs heel kleurrijk in hun kleding, dat zou misschien ook een idee voor de receptionisten in HQ zijn.
Over een week begint mijn vakantie, verheug me er ook op. Sterkte met de hitte daar, zal proberen een beetje regen jullie kant op te dromen. -
24 Augustus 2014 - 11:21
Jacqueline:
Hoi Sjraar,
aparte blog deze week, maar heel leuk om te lezen. Aan het begin van het verhaal haal je je inderdaad ons kantoor in Sittard voor de geest, maar naarmate je verder komt zwakt dit toch wel af.
Desalniettemin, het zal toch als een cultuurshock worden beleefd in KSA, deze nieuwe vorm van "kantoor houden".
Volgende week, zoals je weet, waarschijnlijk geen reactie van onze kant. Heel veel succes met de hitte. Als je van de winter weer in ons kikkerlandje terug bent, zul je er vast heel vaak aan terugdenken.
Groetjes,
Maurice&Jacqueline -
26 Augustus 2014 - 13:11
Wil Louwers:
Dag Sjraar,
Ik zie dat ik niet de enige ben die het jammer vindt dat er een einde aan je reisverslag gaat komen . Voor je inspiratie dacht ik dat het wellicht mogelijk is om, na bijna twee jaar, wat dieper op het priveleven van je Arabische collega's in te gaan. Mij is het indertijd niet gelukt om daar in door te dringen, maar er schijnt toch langzaam iets te veranderen. Ik heb me vaak afgevraagd wat er met ouderen en gehandicapten gebeurd? Ik ben ze nooit tegen gekomen.
Je had het ook over de twee gebouwen in spiegelbeeld. Ik vraag me af waarom je dat in de Arabische wereld zo vaak ziet. Zou dat zijn oorsprong in het geloof of de cultuur vinden?
Nou Sjraar, sterkte met de laatste lootjes.
Wil
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
